Detail is tijdrovend

Begin oktober vol goede moed opnieuw aan de slag! Eerst begonnen met het aanpassen van de motorkap. Omdat het allemaal 100% zoals het origineel moest worden, was het een must dat deze vleugeldeuren ook identiek dezelfde beweging zouden gaan maken. Aangezien we niet onmiddellijk wisten hoe we dit zouden moeten nabouwen, moest ik denken aan een tip die Frans Tanghe mij gegeven had een jaar eerder. Hij zei toen: “als je niet weet hoe het te maken, ga eenvoudigweg kijken hoe het is bij het origineel en maak het na”. En ja, zo “simpel” kan het zijn. Deze raad zou me nadien nog verschillende keren verder helpen. Op deze manier kwam aan het licht dat de motorkap eerst vooruit moest vooruit om dan pas open te gaan. Na veel intensief aanpassingswerk aan de motorkap zijn we die gaan monteren waarbij ook hier opnieuw een paar fouten naar boven kwamen. Bij het vergelijken van de foto’s bleek dat de bovenste luchthapper te rond was gevormd. De reden was dat het plan dat ik had was getekend naar een T 28A , die een meer puntige motorkap heeft met rondere luchthapper omwille van de kleinere motor die hierin zat. Kijken en nog eens kijken en besloten om de luchthapper volledig los te slijpen en veel rechter terug aan te werken. Alsof dat niet genoeg was merkte ik ook op dat de motorkap te lang was. Het klopte gewoon niet volgens de foto’s. Terug naar Brustem om te gaan meten. Toen bleek dat er 2 cm van de motorkap moest met als gevolg dat de plaatsing van de kleppen voor lucht- en oliekoeling niet meer juist stonden en ook moesten worden verplaatst. Dit was alles samen opnieuw een zeer tijdrovende klus die maakte dat we alweer 3 maanden verder waren.

De volgende uitdaging op de bouwplanning was de montage van de cockpit, volledig beweegbaar zoals het origineel. Ook dit bleek een zeer lastige klus, vooral de cockpitdelen exact in elkaar te laten schuiven bleek geen sinecure. ‘s Avonds testplankje maken en dag erna datzelfde plankje in de vuilbak. Dit gedurende 3 weken. Om zot van te worden! Dan maar terug naar Brustem, om alles in detail te gaan bekijken, gaan fotograferen en ontleden. Tot Mark zei: “misschien moeten we alles eens vanachter naar voor opbouwen om zo tot een passend resultaat te komen”. Na vele inspanning is het ons op deze manier uiteindelijk toch gelukt. De cockpit schuift volledig in elkaar zoals het hoort. “JOEPIE !” Daarna werd er werk gemaakt van de luchtrem en nog verschillende andere details. Voor we het goed beseften was de winter opnieuw bijna voorbij was. Wat kan ik zeggen? “Het grote werk gaat vrij snel, het fijne werk gaat tergend traag.”

Dan maar van alles een mal, ook van de vleugel…

Omdat we zo blij waren met het resultaat van de romp waren we vastberaden om ook de vleugels in composiet te maken. Hierbij hetzelfde verhaal: alle gaten terug dicht, glasmat op de vleugel , schuren, spuitplamuur en alles weer gaan detailleren. Terug naar Brustem om foto’s te nemen van boven- en onderkant van de vleugel. Daarna gedurende 4 uur met mijn meetlatje alles opmeten om alle lijnen en positioneringen van klinknagels op te schrijven. “Waar staan klepjes en hoe groot zijn ze?” Terug naar huis en alles volgens voorbeeld aanbrengen op de vleugel. Om en bij de 5.000 klinknagels worden nagebootst en 300 boutjes worden gezet. Nadien alles in de lak zetten en klaar om af te mallen. Na 3 weken was de mal van de vleugel een feit en ondertussen was het najaar 2015.

De vleugel werd gemaakt in epoxy met daarin de nodige spanten om de vleugelbuis te monteren en de wielen tussen te plaatsen. Opnieuw was de drang daar om ook de rest van de stukken te gaan afmallen. Zo gezegd, zo gedaan, ondanks de grote ergernis van Mark die maar geen einde ziet komen aan het project. Zijn motor was ondertussen al 2 jaar geleden gekocht, de garantie was al vervallen en hij had nog geen seconde gelopen. Maar omdat we nu zo’n expertise hadden opgebouwd in het maken van mallen moest en zou dit ook nog gebeuren, het was sterker dan mezelf. Dus werden er ook mallen gemaakt van stabilo, richtingsroer, rolroeren, kleppen en wielkleppen. Op een gegeven moment lagen er maar liefst 16 stuks op mijn bouwtafel, volledig klaar met alle detail om af te mallen. Er werd begonnen met het aanbrengen van gelcoat. Maar op het moment dat ik bijna helemaal rond was, ongeveer een uur na het begin, merkte ik op dat het volledig fout liep. De gelcoat was op de lak aan het inwerken en alle stukken waren hopeloos aangetast. Dit voelde als een nationale ramp! Hoe is dit kunnen gebeuren??? “Nu gaat hij voor een hele tijd aan de kant” De moed zat echt heel diep in de schoenen! Na 3 dagen te liggen woelen, uiteindelijk begonnen naar de oorzaak op zoek te gaan. Ten rade gegaan bij Vosschemie en bij de leverancier van de lak. Zelf vele testen gedaan en uiteindelijk de oorzaak gevonden. Na de basis autolak had ik blijkbaar te snel vernis gespoten. De basislak was nog niet genoeg gehard, wat de vernis kwetsbaar had gemaakt. Het oplosmiddel van de gelcoat in polyester is aceton en deze is door de vernis gedrongen en heeft zo de basislak aangetast met dit resultaat tot gevolg. Moed opnieuw bijeen geraapt en opnieuw begonnen met het afschuren van alle 16 stukken gedurende 3 weken Vervolgens nog eens 3 weken om opnieuw alles te detailleren. Deze keer onmiddellijk opnieuw blinkende autolak genomen en na 14 dagen waren de mallen klaar. Nu konden de stukken in epoxy gemaakt worden en kon er begonnen worden met het monteren van alle roeren en wielkleppen.

Nu was het de beurt aan het monteren van het intrekbaar landingsgestel. Het mechanisme zelf werd gekocht bij Electron in Spanje, de benen werden op maat gemaakt door Bruno, die een expert is in het draaien en frezen van metaal. De benen zelf bestaan uit 2 buizen die in elkaar schuiven met binnenin de voorziening om een gasveer van 10 kg. en een mechanische veer te monteren, zodanig dat deze mooi half door zijn vering gaat. Hier is echt professioneel en mooi werk geleverd alsook voor het neuswiel dat 100% schaal is nagebouwd volgens zijn mandragend voorbeeld. Als deze gemonteerd waren, stond er een bijna volledig gedetailleerde composieten T-28 rechtop. We waren nu in het najaar van 2016.

De eindsprint

Volgende taken op de lijst waren de voorbereidingen om de servo’s te installeren en de afwerking. Alle stukken werden opgeschuurd met een speciale spons die in de carrosseriewereld wordt gebruikt. Het voordeel daarvan was dat deze spons toelaat te schuren zonder de klinknagels te beschadigen. Hier en daar nog wat bijplamuren en dunnetjes grondverf spuiten. Nogmaals naar Brustem om de juiste kleuren te bepalen en nadien de lak aanbrengen. Al bij al liep de afwerking vrij vlot op het aanbrengen van de militaire tekens na. Deze werden gespoten maar hierbij spelen de klinknagels een vervelende rol. Verf kruipt waar het niet gaan kan. Maar ook hier opnieuw hulp gekregen van de juiste mensen om dit te retoucheren. De kleinste letters werden gekleefd en als dit allemaal klaar was, werd het model met een satijnglans vernis afgewerkt. De motor werd gemonteerd op een gelaste motorsteun eveneens op maat en op schaal gemaakt.

Tot slot moesten er nog vele prutswerkjes gebeuren zoals het vastschroeven van de cockpit met vervelende 2mm boutjes en hun piepkleine borgmoertjes die op de koop toe dan nog eens op de meest onbereikbare plaatsen moeten worden gezet. Hier ook opnieuw wat hulp gekregen van sympathisanten met als doel ons project statisch te kunnen presenteren tijdens de jaarlijkse Fly-In van onze eigen club MASH in Wiekevorst, het eerste weekend van juli 2017.

Uiteindelijk in ons doel geslaagd, vele positieve reacties gekregen tijdens het opendeurweekend en een hoop goede moed uit kunnen halen om nog even verder te werken in rechte lijn naar de finish.

De allerlaatste taken op de lijst! Het inbouwen van alle servo’s (21 stuks alles samen), Powerbox en alle andere elektronica. Na een maand was dit klaar en op 1 november was het zover, alles was zo goed als klaar en we konden gaan proefdraaien.

De motor had ondertussen al wel wat liters op een testbank gelopen en ook op het model ging het goed. Toch was er opnieuw een “To Do lijstje” om af te werken want de eerste kinderziektes kwamen naar boven. Zo kwam de motorkap onder druk te staan en de vleugeldeuren kwamen los. Er was ook nog werk aan het voorwiel dat eerst niet genoeg doorveerde en nadien weer te ver doorveerde. Enkele andere kleine dingen bleken naderhand nog te moeten worden aangepast.

Daarnaast hadden we ook besloten om meteen de verlichting te monteren. Signalisatie lichten boven en onderaan de romp en landingslichten in de vleugel die uitklapbaar zijn. Dit was nog een huzarenstukje. Daar waar de lichten dienen te komen stootte ik op de ligger van de vleugel. Aangezien de lichten vrij ver naar de tippen van de vleugel staan, werd er beslist om de ligger door te zagen om op die plek plaats te maken voor servo en lamp. Nadien is de ligger terug verbonden. Dit werkje heeft opnieuw zo maar even 5 weken in beslag genomen vooraleer dit naar behoren werkte.

Nu was het januari 2018 en de T-28 was na 5 jaar bouwen helemaal vliegklaar. Op naar de eerste vlucht in het voorjaar voor dewelke we besloten hadden om deze niet zomaar in stilte te laten voorbij gaan.

P.S. In een volgende editie van de VML tijdingen kan u het laatste deel van het verslag lezen over de eerste vlucht en het verloop van het eerste vliegseizoen.

P.S. Klik op een van de foto’s om de volledige fotoreportage te zien.